Hành Trình trưởng thành của SWA
Hôm nay ngày 15/06/2022, chúng tôi có một sự kiện ra mắt studio vô cùng hoành tráng, ít ra là hoành tráng đối với chúng tôi. Tại sự kiện chúng tôi chia sẻ về tầm nhìn 12 năm tới của mình và chiếu phim hoạt hình U Linh Tích Ký: Bột Thần Kỳ.
Nhìn lại một chặng đường 4 năm đã đi qua, tôi muốn nói về hành trình trưởng thành của mình và đội ngũ sản xuất Sun Wolf Animation Studio.
Trăn trở của đội ngũ
Bắt nguồn từ trăn trở của nhiều khán giả: “Sao mãi hoạt hình Việt Nam không phát triển nhỉ?” và mục tiêu của Red Cat Motion ngay từ ban đầu là muốn làm phim hoạt hình.
Red Cat Motion có lẽ là một cái tên không còn quá xa lạ với khán giả Việt Nam. Khởi đầu từ 2012, Red Cat Motion có đam mê làm phim hoạt hình. Tuy nhiên với nguồn lực còn hạn chế, thị trường còn nhỏ, Red Cat Motion “lấn sân" sang việc sáng tạo hoạt hình cho mục tiêu quảng cáo, xây dựng thương hiệu cho khách hàng. Tuy nhiên vào những năm 2012, khi nghe tới hoạt hình thì khách hàng còn e ngại vì họ cho rằng hoạt hình chỉ dành cho trẻ con. Cũng vì thế mà Red Cat Motion sử dụng từ Animation, một thuật ngữ bao quát hơn cho những gì mà Red Cat Motion đang làm. Trải qua nhiều năm phát triển thì thị trường ngày càng đón nhận Animation hơn, các nhãn hàng dùng animation cho mục tiêu quảng cáo rất nhiều. Họ không còn phân biệt Animation cho trẻ con nữa mà có thể sử dụng cho bất kỳ đối tượng khách hàng nào nếu có một câu chuyện đủ hay.
Đến năm 2017 sau khi ra mắt dự án Con Rồng Cháu Tiên, chuyện chưa kể với nhiều kết quả đáng tự hào, Red Cat Motion cảm thấy tự tin hơn để tiếp tục giấc mơ làm phim hoạt hình của mình, đặc biệt là phim hoạt hình chiếu rạp. Đó cũng chính là khởi nguồn của Sun Wolf Animation Studio (SWA), một Studio hoạt hình Việt Nam tập trung vào việc xây dựng “vũ trụ” hoạt hình của riêng mình.
Khó khăn, thách thức và cơ hội
Theo nhận định của chúng tôi, điện ảnh Việt Nam cũng đã cần rất nhiều thời gian để phát triển nên hoạt hình cũng vậy và có lẽ còn lâu hơn. Nhiều nhà sản xuất trong nước không lựa chọn hoạt hình vì cho rằng chúng ta thiếu thốn nhân lực, thị trường cũng như thời gian sản xuất rất lâu. Không chỉ tại Việt Nam và trong khu vực Đông Nam Á, số lượng các studio hoạt hình chưa nhiều, và cũng chỉ một số ít phát triển các sản phẩm trí tuệ (IPs) của riêng mình. Vì ngành hoạt hình trong nước còn non trẻ, lại cạnh tranh với rất nhiều nội dung từ nước ngoài, vô tình làm cho bản chất ngành đã khó nay càng khó hơn.
Dù vậy trong thách thức vẫn luôn có cơ hội. Sau dự án Con Rồng Cháu Tiên, chuyện chưa kể (2017) chúng tôi thấy khán giả Việt Nam vẫn rất mong chờ phim hoạt hình chất lượng của Việt Nam. Các nhân sự trẻ theo đuổi lĩnh vực này ngày một nhiều. Dù trong nước không có môi trường đào tạo bài bản thì họ theo học ở nước ngoài. Bên cạnh đó Việt Nam cũng trở thành thị trường gia công của Nhật Bản, Châu Âu. Chúng ta chứng kiến những cái tên người Việt Nam trong các credit của những bộ phim anime nổi tiếng rất nhiều. Những tín hiệu tích cực này giúp chúng tôi tin hơn vào lựa chọn của mình.
Sự ra đời của Sun Wolf Animation Studio
Không phải tự nhiên mà chúng tôi tự nhiên xuất hiện như thế này. Sun Wolf Animation Studio chỉ là một cái tên rất mới xuất hiện gần đây trong năm 2022, nhưng những người đặt nền móng cho nó thì không hề mới. Thông thường, các công ty khác giống Red Cat Motion sẽ chỉ làm dự án cá nhân khi có thời gian trống. Còn chúng tôi thì tách hẳn một đội ngũ riêng, là tiền thân của Sun Wolf Animation sau này, chỉ để làm phim hoạt hình.
Từ năm 2018 đến 2021, chúng tôi xây dựng một đội ngũ nhỏ để tự mình tìm tòi, nghiên cứu, thực hành chuyên môn. Chúng tôi vốn dĩ có rất nhiều ý tưởng và ý tưởng được mọi người quan tâm và hứng thú nhất đó là hành trình Nhân Quả. Nhân Quả là một khái niệm vô cùng thú vị trong văn hoá người Á Đông. Ai làm điều dữ sẽ nhận báo ứng và ai làm việc thiện sẽ nhận điều tốt. Sẽ ra sao nếu chúng ta giải thích khái niệm này một cách dễ hiểu hơn để ngay cả trẻ con cũng cảm thấy thích thú. Đó cũng chính là nguồn gốc của dự án.
Cũng từ đây, khó khăn chồng khó khăn…
Hành Trình Nhân Quả (Karma Journey)
Hành Trình Nhân Quả là dự án phim hoạt hình đầu tiên lấy cảm hứng từ thế giới tâm linh của người Việt Nam mà chúng tôi dấn thân vào. Ý tưởng được sáng tạo và phát triển bởi chính đội ngũ Sun Wolf. Ngay từ khi bắt đầu, Team Sun Wolf đã thử đặt mục tiêu xa hơn là thử làm phim theo chất lượng quốc tế.
Hành Trình Nhân Quả chỉ là cái tên tạm thời của dự án nhưng nó cũng khá ý nghĩa và phù hợp với chúng tôi. Nhân Quả là ý tưởng chúng tôi muốn khám phá và hành trình là cái chúng tôi đang phải trải qua, cùng nhau.
Xây Dựng Thế giới
Dù chúng tôi đã làm việc trong lĩnh vực sáng tạo nhiều năm nhưng những gì chúng tôi đã và đang định làm quá lớn, chưa có tiền lệ ở Việt Nam. Điều chúng tôi có thể làm là nghiên cứu, mò mẫm và học hỏi những thành công từ các dự án nước ngoài như How To Train Your Dragon, Zootopia, Kungfu Panda… Nhưng chúng tôi tin rằng nếu xây dựng được hệ sinh thái này thì dự án của chúng tôi sẽ bền vững hơn. Ngoài hoạt hình, chúng tôi muốn làm cả truyện tranh, sản phẩm, đồ chơi.
Ban đầu dự án chỉ có 5 hay 6 người gì đó rồi cứ thế mà tăng dần lên. 4 tháng đầu tiên từ khi bắt đầu xây dựng thế giới trong phim hoạt hình, chúng tôi như đi vào ngõ cụt mà không thấy ánh sáng. Việc xây dựng thế giới này chưa bao giờ là dễ vì nó quá rộng lớn và nền tảng của nó là trí tưởng tượng của những người làm sáng tạo. Những gì chúng tôi vẽ ra rất khác xa với những gì mà chúng tôi tưởng. Cứ thế vô vàn câu hỏi được đặt ra xung quanh việc thế giới này trông như thế nào, nó tồn tại ra làm sao, nó có gì trong đó. Đó là một quá trình cứ vẽ đi rồi bỏ, rồi vẽ đi vẽ lại cho đến khi chúng tôi thấy chút ánh sáng.
Hệ sinh thái khổng lồ của chúng tôi gọi là Linh Giới. Linh Giới vô cùng thú vị và đặc sắc. Hiện tại chúng tôi đã khám phá ra lối vào Linh Giới từ thế giới con người, cây nhân quả chống trời, các sinh vật “truyền miệng trong dân gian", một thành phố hoạt động cả ngày lẫn đêm hay chợ trời đúng nghĩa là trên trời mà các bạn có thể tìm hiểu thêm tại đây: https://www.sunwolfstudio.com/u-linh-tich-ky-journal/linh-gioi
Chúng tôi đã phải vật lộn nhiều năm trời mới có thể phần nào định hình được thế giới này và sẽ còn nhiều năm tiếp theo nữa để hoàn thiện nó.
Dưới đây là một vài phác thảo trong quá trình sáng tạo dự án.
Tự làm
Trong thời gian phát triển dự án, chúng tôi cũng có đi tìm nhà đầu tư, nguồn vốn cho dự án. Có rất nhiều đơn vị họ quan tâm nhưng đa phần không tự tin lắm vì phim chưa có, thị trường Việt Nam thì nhỏ. Sau 1 năm loay hoay không có kết quả, chúng tôi quyết định không đi tìm nhà đầu tư nữa mà tự mình làm ra một đoạn phim nhỏ. Đây cũng chính tiền đề cho U Linh Tích Ký: Bột Thần Kỳ.
U Linh Tích Ký: Bột Thần Kỳ
U Linh Tích Ký là series những câu chuyện vui nhộn diễn ra hằng ngày tại Linh Giới. Còn Bột Thần Kỳ là tiêu đề của tập phim thử nghiệm đầu tiên. Chúng tôi gọi vui dự án bằng một thuật ngữ chuyên môn là “proof of concept”. Thuật ngữ này có lẽ còn khá mới với khán giả Việt Nam. Có thể gọi đơn giản hơn là một dự án thử nghiệm.
Sở dĩ gọi là thử nghiệm vì chúng tôi muốn thử xem mình có thể đi xa tới đâu về mặt chuyên môn. Là những người làm phim, chúng tôi hiểu câu chuyện là quan trọng nhất nhưng đối với phim hoạt hình thì phần kỹ thuật chuyên môn cũng quan trọng không kém. U Linh Tích Ký: Bột Thần Kỳ là tổng hợp những gì chúng tôi muốn thể nghiệm về mặt hành động, vị giác, thính giác, âm nhạc và cả cảm xúc của nhân vật. Bên cạnh đó chúng tôi cũng chuẩn chỉnh được quy trình sáng tạo, sản xuất cũng như tối ưu hóa về mặt thời gian, nhân sự để có thể thực hiện các dự án tiếp theo.
Hiện tại phim đã chính thức công chiếu trên kênh youtube của đội ngũ Sun Wolf: https://www.youtube.com/watch?v=qs5EECLUl9o
Ban đầu chúng tôi nghĩ mình sẽ làm trong 3 tháng thôi, nhưng mà…
Khó khăn thật sự
Khó khăn và kéo dài hơn chúng tôi tưởng vì nhiều thứ bao gồm tay nghề chuyên môn, kinh phí và nguồn lực.
Bởi vì đây là một dự án tự thân nên việc duy trì nguồn vốn hoạt động là một chuyện vô cùng khó khăn. Đặc biệt là trong 2 năm covid khi mọi thứ đều bị ảnh hưởng. Rất may là chúng tôi đã vượt qua được giai đoạn này nhờ sự gắn bó của đội ngũ.
Dù đã chuẩn bị một quy trình kỹ lưỡng nhưng cũng không tránh khỏi sai sót. Một trong những điều quan trọng chúng tôi nhận ra là cần phải làm sao để đảm bảo được chất lượng đồng đều của cả dự án. Điển hình như ở khâu vẽ bối cảnh trong phim. Những ngày đầu người xây dựng phong cách bối cảnh trong phim là một bạn họa sĩ khác, nhưng sau một thời gian hoạt động thì bạn mong muốn chuyển hướng đi riêng. Điều khó khăn là các bạn khác sau này không vẽ theo được phong cách đó cho nên chúng tôi phải xây dựng lại từ đầu và rút kinh nghiệm làm sao để mọi người có thể vẽ cùng một phong cách với nhau.
Ngoài ra việc tối ưu sản xuất cũng rất quan trọng. Lựa chọn phong cách hoạt hình vẽ tay truyền thống để đem lại sự sống động cho phim, mỗi cảnh trong phim đều phải trải qua một quy trình cơ bản như thế này, nhưng thực tế số bước nhiều hơn và việc vẽ đi vẽ lại cũng tốn thời gian không kém:
Cũng chính vì thế mà mỗi chi tiết thêm vào trên nhân vật. sẽ phát sinh một khối lượng công việc rất nhiều. Thử tưởng tượng 1 giây cần vẽ 12 hình thì với một bộ phim ngắn 7 phút chi tiết đó sẽ được vẽ gần 5000 lần. Thực tế chúng tôi sẽ phải vẽ gấp 4-5 lần con số này. Mỗi nhân vật lại có cực kỳ nhiều chi tiết từ trang phục cho đến hoạt tiết quần áo, nếp nhăn hay thậm chí mấy cái răng trên mặt.
Sự trưởng thành của đội ngũ
Có lẽ thành quả đáng tự hào nhất của chúng tôi là sự trưởng thành của đội ngũ. Các bạn họa sĩ cũng thừa nhận mình lớn theo phim. Từ những nét vẽ ngô nghê, đơn giản cho tới sự hoàn thiện chỉnh chu về mặt tạo hình, chi tiết.
Những bài thử nghiệm diễn xuất ban đầu của đội ngũ những năm 2019:
Cho đến bộ phim hiện tại thì đã có những tiến bộ đáng kể về mặt diễn xuất lẫn cách thể hiện
Thời gian thực tế chúng tôi sản xuất tập phim này là 14 tháng nhưng nếu bây giờ làm lại thì có thể chỉ còn 5-6 tháng vì tay nghề của đội ngũ đã tiến bộ rất nhiều. Cũng vì vậy mà chúng tôi tin rằng mình có thể bắt đầu làm phim dài chiếu rạp. Phải thử mới biết được.
Những thành quả nhỏ của U Linh Tích Ký
Sau thời gian dài nỗ lực, đội ngũ đã gặt hái được những thành công nhỏ đầu tiên, phim ngắn Bột Thần Kỳ vinh dự được công chiếu tại các liên hoan phim hoạt hình quốc tế như: Liên hoan phim ITFS lần thứ 29, Liên hoan phim SIFF lần thứ 48.
Còn đạo diễn Raul Garcia, cựu họa sĩ hoạt hình tại Walt Disney và từng được đề cử là đạo diễn hoạt hình xuất sắc tại Annie Awards đã đưa ra nhận xét: “Mức độ nghệ thuật và chất lượng trong phim hoạt hình “U Linh Tích Ký – Bột thần kỳ” thực sự cao, có giá trị thẩm mỹ và giá trị sản xuất thật tuyệt vời. Chỉ đạo nghệ thuật và thiết kế nhân vật rất đẹp. Nhìn chung, bộ phim đạt trên tiêu chuẩn chất lượng của nhiều tác phẩm”. Đây chính là nguồn động viên rất lớn cho đội ngũ Sun Wolf tiếp tục hành trình sắp tới.
Tương lai của Sun Wolf
Không riêng với khán giả nhỏ tuổi, hoạt hình là thể loại phim khá đặc biệt góp phần quan trọng trong đời sống tinh thần của bất kỳ ai trong chúng ta. Việt Nam cũng là thị trường hoạt hình giàu tiềm năng nhưng chưa có nhiều tác phẩm xứng với tiềm năng. Ngoài ra, với sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng chiếu phim quốc tế, phim hoạt hình được đầu tư bài bản dự kiến sẽ có cơ hội để tiếp cận hàng triệu người xem trên toàn thế giới.
Trong bối cảnh nhu cầu thưởng thức phim hoạt hình của khán giả ngày càng đa dạng, ngành sản xuất phim hoạt hình của Việt Nam rất cần được đầu tư bài bản cả về chuyên môn và tài chính để nâng cao chất lượng phim, tăng tính hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu thưởng thức của khán giả.
Với hoài bão đó, Sun Wolf đang tập trung nguồn lực và mong muốn nhận được sự ủng hộ và đầu tư từ các đối tác với mục tiêu phát triển hệ sinh thái phim hoạt hình đạt chất lượng cao đến với khán giả trong và ngoài nước.
Sau Tập 1 Bột Thần Kỳ thì sẽ có gì nữa?
Sau tập 1 Bột Thần Kỳ thì Sun Wolf Animation Studio sẽ tiếp tục hoàn thiện Linh Giới và xây dựng các kịch bản phim tiếp theo. Hiện tại Sun Wolf Animation Studio đang trong giai đoạn sản xuất dự án phim hoạt hình Tản Viên Phong Châu.
Tản Viên Phong Châu cũng là một tên gọi tạm thời của dự án. Tản Viên Phong Châu lấy cảm hứng từ truyền thuyết Sơn Tinh Thủy Tinh nổi tiếng của người Việt Nam. Dự án được kỳ vọng sẽ hoàn thành vào cuối năm 2025.
Hiện tại dự án đang trong giai đoạn sản xuất nên chúng tôi cũng chưa có nhiều thông tin hơn để chia sẻ với khán giả, nhưng chỉ có thể bật mí là chúng tôi đang ấp ủ làm tới 3 phần phim.
Các bạn có thể tìm hiểu thêm về các dự án phim hoạt hình hoặc đọc nhật ký làm phim của chúng tôi tại sunwolfstudio.com